Co to jest Metoda Warnkego?

W tym artykule przeczytasz:

  • Na czym polega Metoda Warnkego?

  • Do kogo skierowana jest Metoda Warnkego?

  • Jakie badania potwierdzają skuteczność metody?

  • Jakie są efekty terapii Metodą Warnkego?

Co to jest metoda Warnkego?

Metoda dla dzieci mających problemy szkolne

Blisko 15% dzieci w wieku szkolnym ma trudności z uczeniem się, pisaniem oraz czytaniem.

Problemy szkolne coraz częściej związane są z deficytem w zakresie percepcji, czynności ruchowych, uwagi, prawidłowej pracy funkcji wzrokowych, słuchowych i integracja między nimi.

Dzieci objęte ryzykiem występowania tych deficytów nie są zdolne do zapamiętywania wzorców dźwiękowych słów, które słyszały we wczesnym okresie swojego życia. Jeśli nie wiedzą jakie jest właściwe brzmienie słowa, nie wiedzą również z jakich głosek i liter powinno się ono składać. Niektóre z dzieci zaczynają czytać za pomocą innych strategii (np. próbując czytać słowa całościowo po konturze bez rozpoznawania ich struktury). Czytanie w ten sposób nie uczy czytać metodą analityczno-syntetyczną, zatem dziecko nie odczytuje każdej kolejnej napisanej litery. Nie tworzy zatem wewnętrznych obrazów słów.

Dzieci mogą nie odróżniać głosek ‘’b’’ od ,,p’’, ,,d’’ od ,,t’’ lub ‘’g’’ od ,,k’’. Właśnie prawidłowe rozpoznanie częstotliwości i właściwe szeregowanie kolejności dźwięków umożliwia odróżnienie ,,d’’ od ,,t’’, a tym samym właściwe zróżnicowanie słów ,,domek’’ i ,,Tomek’’.

U dzieci mających trudności szkolne występują między innymi braki w różnicowaniu dźwięków o odmiennej wysokości i czasie trwania. Ponadto dzieci mają problem z określeniem kolejności występowania bodźców wzrokowych i słuchowych oraz koordynacją wzrokowo-słuchową, a samo wykonanie tych czynności zajmuje im bardzo dużo czasu.

Badania nad dysleksją i związanymi z nią deficytami funkcji poznawczych zaowocowały „krokiem milowym” w kierunku właściwej diagnozy, a co za tym idzie również skutecznej terapii, w której konieczne jest oddziaływanie wielokierunkowe, angażujące nie tylko wzrok i słuch, ale także funkcje motoryczne.

Jednym z ekspertów zajmujących się tym obszarem był Fred Warnke, który opracował metodę wykrywania i treningu tych deficytów. Udowodnił, że jedną z najważniejszych przyczyn dysleksji i afazji są zaburzenia przetwarzania słuchowego. Uważał również, że można je zredukować lub zminimalizować stosując odpowiedni trening.

Metoda Warnkego – trening słuchowy, wzrokowy i motoryczny

Założeniem Metody Warnkego jest oddziaływanie podczas treningu na zmysły wzroku, słuchu i motorykę ćwiczącego. Unikatowość metody stosowanej przez terapeutów wynika z zaangażowania pacjenta w trening (ćwiczący nie tylko słucha, ale także odpowiednio reaguje na występujące bodźce).

Odpowiedzi uzyskane przez pacjenta w czasie diagnozy porównywane są do norm wiekowych, na podstawie których terapeuta tworzy plan treningowy. Zgodnie z założeniami metody Warnkego, trening dostosowywany jest do posiadanych w danym momencie umiejętności pacjenta.

Trening słuchowy Metodą Warnkego

Do kogo skierowana jest Metoda Warnkego?

Metoda Warnkego umożliwia pracę z dziećmi od 5 roku życia oraz z osobami dorosłymi mającymi problemy w następujących obszarach:

  • Trudności w nauce

  • Problemy w nauce czytania i pisania

  • Zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD)

  • Problemy logopedyczne

  • Problemy osób z grupy ryzyka dysleksji rozwojowej lub u których zdiagnozowano dysleksję

  • Problemy w lateralizacji

  • Problemy wynikające z przebytych uszkodzeń mózgu (np. po udarze)

  • Problemy ze słyszeniem wynikające ze starzenia się układu słuchu.

Badania naukowe potwierdzające skuteczność Metody Warnkego

Metoda Warnkego stosowana jest przez profesjonalistów na całym świecie min. w Niemczech, Austrii, Szwajcarii a od 2010 roku również w Polsce.

  • Metoda Warnkego zyskała uznanie dzięki mocnym podstawom naukowym oraz zestandaryzowanej metodologii diagnozy i treningu

  • Trening jest indywidualnie dobierany do klienta

  • Podczas całego procesu terapeutycznego – pacjent aktywnie uczestniczy w procesie treningowym.

  • Trening pozwala to na skuteczną pomoc pacjentowi z dysleksją, zaburzeniami przetwarzania słuchowego, problemami w czytaniu i pisaniu oraz nauce

  • Skuteczność terapii Metodą Warnkego została potwierdzona w wielu badaniach naukowych.

Wybrane badania naukowe z udziałem metody Warnkego (w tym badania polskie).

Badanie postępu w umiejętności prawidłowej pisowni i czytaniu u dyslektyków, po treningu funkcji podstawowych i treningu lateralnego

(Badanie Ministerstwa Kultury Kraju Thüringen, opieka naukowa Uniwersytet Hannower, U.Tewes, 2001 i 2003r., Tewes U., Steffen S. Warnke F., Zaburzenia w automatyzacji jako przyczyna problemów w nauce, Forum Logopädie, 1/2003, s. 24-30).

Badanie przeprowadzone było w przeciągu 4 miesięcy wśród dzieci z dysleksją w szkołach podstawowych. Trening funkcji podstawowych prowadzony był dla 3 grup dzieci. Każda z nich uczestniczyła w innym typie zajęć:

  • Pierwsza – brała udział w tradycyjnych zajęciach wyrównawczych

  • Druga – brała udział tylko w treningu funkcji podstawowych

  • Trzecia – brała udział w treningu funkcji podstawowych i treningu lateralnym.

Wykresy przedstawiają postępy badanych w zakresie prawidłowej pisowni. Po 4 miesiącach treningów zaobserwowano znaczące różnice w umiejętnościach dzieci uczestniczących w treningach Metodą Warnkego (grupa kontrola 2 i 3). W trzeciej grupie kontrolnej (trening funkcji podstawowych oraz trening lateralny) zredukowano błędy w pisowni aż o 42,6%.

Badanie nad efektywnością Metody Warnkego w terapii dysleksji rozwojowej

(Badanie Instytut Psychologii, Uniwersytet Gdański 2015, M. Lipowska, P. Pawlicka, A. Łada)

Badano efektywność terapii dysleksji rozwojowej z wykorzystaniem metody Warnkego. Badaniem zostały objęte dzieci ze szkoły z diagnozą dysleksji rozwojowej. Dzieci zostały na wstępie zdiagnozowane zgodnie z metodologią metody Warnkego. Następnie uczestniczyły w treningu funkcji podstawowych z wykorzystaniem modułu Brain Audiometr.

Szczególną wartość ma uzyskana w wyniku powyższych oddziaływań terapeutycznych, poprawa funkcjonowania badanych w zakresie:

  • Słuchu fonemowego – różnicowania głosek /fonemów

  • Analizy struktury głoskowej/fonemowej par słów bezsensownych, ich porównywania i abstrahowania głosek/fonemów

  • Analizy oraz syntezy głoskowej/fonemowej

  • Pamięci fonologicznej

  • Integracji wzrokowo słuchowej, pamięci werbalnej długoterminowej, a także szybkiego, automatycznego przypominania słów oraz podzielności uwagi.

Metoda Warnkego okazała się efektywna w terapii dysleksji rozwojowej u dzieci.

Efekty treningu Metodą Warnkego

Pacjenci opowiadający o swoich odczuciach po kilku-kilkunastu sesjach terapeutycznych podkreślają, że poświęcają mniej czasu na naukę w domu oraz szybciej zapisują notatki.

Dziewczynka ucząca się w IV klasie, w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej usłyszała, że nie potrafi czytać. Dzięki treningowi Metodą Warnkego, w kolejnym roku przeczytała sama ‘’Hobbita’’, a na koniec szkoły podstawowej uzyskała świadectwo z paskiem.

Trening Metodą Warnkego w ocenie pacjentów poprawia również rozumienie wypowiedzi w języku obcym. Opisane osiągnięcia sprawiają, że dzieci chętniej chodzą do szkoły, a ich codziennej aktywności nie towarzyszy stres i lęk. Poprawia się zatem jakość ich życia i codziennego funkcjonowania.