Metoda Warnkego w pracy z dziećmi z obniżoną sprawnością intelektualną

Opinia o zasadności zastosowania metody Warnkego w pracy z dziećmi z obniżoną sprawnością intelektualną

Autorem opini jest neurologopeda, oligofrenopedagog, terapeuta Metody Warnkego Anna Banaszczyk- Susłowicz (SUPER-ego – Dolnośląskie Centrum Psychiatrii i Psychoterapii, Wrocław)

Metoda Warnkego jako bazująca w swej istocie na automatyzacji funkcji podstawowych może z powodzeniem być wykorzystywana w pracy z dziećmi z obniżoną sprawnością intelektualną.

Trudności w uczeniu się

Badania wykazują, że w przypadku dzieci niepełnosprawnych umysłowo trudności w uczeniu niekoniecznie wynikają z ogólnie niskiego poziomu inteligencji. Prawidłowy rozwój umiejętności czytania polega na równoczesnym przyswajaniu przez ucznia aspektu technicznego i znaczeniowego tego procesu. Na opanowanie aspektu znaczeniowego umiejętności czytania rzeczywiście duży wpływ ma np. poziom rozwoju intelektualnego ucznia, poziom rozwoju języka, zasób słownictwa bądź też ogólny poziom wiedzy o otaczającym świecie. Natomiast trudności w pisaniu i czytaniu na poziomie technicznym, które wystepują u uczniów z upośledzeniem umysłowym (podobnie jak w przypadku uczniów o prawidłowym rozwoju intelektualnym) mają ścisły związek z wpływem zaburzeń percepcyjno-motorycznych.

Jakie zaburzenia występują u dzieci z obniżoną sprawnością intelektualną?

Badania dowodzą, że 66% przypadków u badanych dzieci lekko upośledzonych umysłowo występują różnego rodzaju zaburzenia funkcji percepcyjno-motorycznych. U około 30 % uczniów zaburzenia występowały równoczesnie w obrębie dwóch lub trzech modalności. Najczęściej dotyczły sprawności funkcjonalnej analizatora wzrokowego i słuchowego (44,9%), najrzadziej sprawności manualnej (13%). Przyjmuje się, że sam mechanizm czytania i pisania dzieci z niepełnosprawnością umysłową i dzieci sprawnych umysłowo nie różnią się w sposób zasadniczy.

Program terapii pedagogicznej wspomagający pokonywanie trudności w czytaniu i pisaniu powinien zatem zawierać ćwiczenia rozwijające percepcję wzrokową, słuchową, funkcje motoryczne, językowe, pamięć i uwagę oraz uwzględniać koordynację między tymi funkcjami.

Wykorzystanie Metody Warnkego w terapii osób z obniżoną sprawnością intelektualną

Metoda Warnkego po uprzednim przygotowaniu dziecka do samodzielnej obsługi urządzenia, może zatem z powodzeniem zastąpić, uzupełnić lub urozmaicić tradycyjne techniki pedagogiczne, stosowane w pracy z dziećmi z zarówno normatywną, jak i obniżoną sprawnością intelektualną. Dzięki metodzie Warnkego można usprawnić funkcje percepcji wzrokowej, słuchowej, pamięć, uwagę, czyli funkcje kluczowe dla umiejętności szkolnych, ale przede wszystkim poprawić szybkość przetwarzania bodźców z poszczególnych analizatorów, co może poprawić funkcjonowanie dziecka niepełnosprawnego w życiu codziennym.

Bibliografia

1. Bałachowicz J. - Umiejętność czytania uczniów szkół podstawowych dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, Warszawa 1992.
2. Grel I. - Realizacja zajęć korekcyjno- kompensacyjnych [w] Tkaczyk G., Serafin T. (red.): Poradnik medyczny dla nauczycieli kształcących uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych, Warszawa 2001.
3. Obuchowska I. - Dziecko upośledzone umysłowo w rodzinie [w]: Obuchowska I., (red.): Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa 1991.
4. Pilecka W. - Psychoruchowy rozwój dzieci o obniżonej sprawności umysłowej, [w]: Pilecka W., Pilecki J., (red.): Stymulacja
Psychoruchowego rozwoju dzieci o obniżonej sprawności umysłowej, Kraków 2000.
6. Tkaczyk G. - Metodyka nauczania i wychowania początkowego w szkole specjalnej, Lublin 1997.